Περιγραφή Εργου

Στην περιοχή της Μεσογείου το νερό είναι ένας ιδιαίτερα πολύτιμος πόρος. Η περιορισμένη διαθεσιμότητά του έρχεται σε αντίθεση με την αυξανόμενη ζήτηση λόγω της πληθυσμιακής αύξησης, των οικονομικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στη χρήση του νερού (γεωργία, τουρισμός) και τις μη βιώσιμες πρακτικές χρήσης του. Σε πολλές μεσογειακές πόλεις οι απώλειες ύδατος στα δίκτυα διανομής ανέρχονται σε περισσότερο από 30% του νερού που διατίθεται, και σε μερικές περιπτώσεις μπορούν να φθάσουν ακόμη και το 80%!  Η λειψυδρία είναι κοινό πρόβλημα για ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου και δυστυχώς οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ πιθανό να επιδεινώσουν αυτήν την κατάσταση.

Κατάλληλες τεχνολογίες και μεθοδολογίες για τον έλεγχο της απώλειας ύδατος έχουν αναπτυχθεί εδώ και πολλά χρόνια από αναγνωρισμένους διεθνείς Οργανισμούς όπως ο IWA και ο AWWA. Εντούτοις, παρά την πρόοδο σε διεθνές επίπεδο, στη λεκάνη της Μεσογείου υπάρχουν αρκετές ελλείψεις λόγω:

• Μη ενσωμάτωσης των διαθέσιμων τεχνολογιών,
• Έλλειψης αναλύσεων σχετικά με την κατανάλωσης αλλά και την απώλεια ποσοτήτων ύδατος στην περιοχή,
• Ανεπαρκούς κατάρτισης των εργαζομένων,
• Έλλειψης σχετικών περιπτωσιολογικών μελετών για τη λεκάνη της Μεσογείου.

Το AQUAKNIGHT στοχεύει στην υπερνίκηση των παραπάνω εμποδίων και προτείνει  την εφαρμογή 5 παράλληλων πιλοτικών προγραμμάτων. Δύο εξ αυτών θα εφαρμοστούν σε μεσογειακές πόλεις της ΕΕ και τα υπόλοιπα τρία σε πόλεις των άλλων Μεσογειακών χωρών που συμμετέχουν στο έργο. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται η μεταφορά τεχνογνωσίας στις χώρες-εταίρους, αλλά και η εφαρμογή παραδειγμάτων βέλτιστων πρακτικών που δύνανται να επαναληφθούν σε πολλές άλλες περιοχές της Μεσογειακής λεκάνης.

Οι συνολικοί στόχοι του έργου είναι:

• να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος με την επίτευξη μιας περισσότερο αποδοτικής χρήσης των υδάτινων πόρων,

• να δημιουργήσει ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών υδάτων στην περιοχή της Μεσογείου, με στόχο την ενθάρρυνση της χρήσης καινοτομιών για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των δικτύων ύδρευσης.

Οι ειδικοί στόχοι του έργου:

• Η ανάπτυξη παράλληλων πιλοτικών προγραμμάτων στις συμμετέχουσες μεσογειακές χώρες (Αίγυπτος, Ιορδανία και Τυνησία) και τις μεσογειακές χώρες της ΕΕ (Κύπρος και Ιταλία) για τη μεταφορά εμπειρίας σχετικά με τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό και διαχείριση των δικτύων διανομής ύδατος.
• Η δημιουργία δεξιοτήτων στο τεχνικό προσωπικό, που απασχολείται στις εταιρείες ύδατος και στους δημόσιους οργανισμούς των συμμετεχόντων χωρών, σχετικών με τη διαχείριση ύδατος, προκειμένου να προωθηθεί η αποταμίευση του νερού και να επιτευχθεί μια πιο ορθολογική διαχείριση της ζήτησης.
• Η ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ των οργανισμών/θεσμών των μεσογειακών χωρών της ΕΕ με εκείνους των υπολοίπων  μεσογειακών εταίρων με στόχο την επίτευξη συμπράξεων και συνεργατικών ενεργειών για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στη λεκάνη της Μεσογείου.
• Η μεταφορά γνώσης μεταξύ των συμμετεχόντων χωρών σχετικά με τις τεχνικές καλύτερων πρακτικών για την αποδοτικότερη διαχείριση του νερού.

Οι ομάδες-στόχοι είναι κυρίως οι διαχειριστές υδάτινων δικτύων/οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας νερού στις χώρες της Ευρωπαϊκής  Ένωσης  της Μεσογείου και στις  χώρες συνεργάτες . Το έργο AQUAKNIGHT απευθύνεται στους οργανισμούς κοινής ωφέλειας  που διαχειρίζονται άμεσα τη διαρροή ύδατος  και στους ιδιώτες που έχουν κάποια σύμβαση για να διαχειριστούν τη διαρροή εξ ονόματος των οργανισμών. Οι δυνάμεις της αγοράς οδηγούν τους οργανισμούς και τους διαχειριστές να γίνουν  πιο αποδοτικοί, αλλά συχνά οι οργανισμοί δε γνωρίζουν τον τρόπο να  το εφαρμόσουν.

Το πρόγραμμα AQUAKNIGHT σκοπεύει να εφαρμόσει 5 πιλοτικές εφαρμογές που στρέφονται στην ενίσχυση της ικανότητας των διαχειριστών υδάτινων δικτύων στις πόλεις: Άκαμπα, Αλεξάνδρεια, Genoa, Λεμεσό και Τυνησία για να ελέγξει το δίκτυο και ιδιαίτερα  την κατανάλωση των πελατών. Αυτό θα είναι ένα κρίσιμο βήμα για να αξιολογήσει την απόδοση των συστημάτων και να υιοθετήσει συνεπώς τα κατάλληλα μέτρα για να ρυθμιστεί η ανάγκη για μείωση της  απώλειας υδάτων.

Η μεθοδολογία και οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο έργο AQUAKNIGHT είναι κατάλληλες για τους περισσότερους οργανισμούς διαχείρισης ύδατος στη λεκάνη της Μεσογείου, αλλά και παγκοσμίως, και επομένως η δυνατότητα για τη μετάδοση είναι τεράστια. Ήδη υπάρχουν περισσότερες από 60 περιφέρειες που καλύπτονται από την πρόσκληση του ENPI (χρηματοδοτικού οργανισμού) και οι διαχειριστές υδάτινων δικτύων  θα επωφεληθούν από τις τεχνολογίες που θα επιδείξει το έργο AQUAKNIGHT.

Τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Δημόσιων Έργων, καθώς επίσης και οι τοπικές αρχές (π.χ. δήμοι, νομαρχιακά διαμερίσματα) είναι πρόσθετες (δευτερεύουσες) ομάδες-στόχοι για το πρόγραμμα, δεδομένου ότι θα είναι σε θέση να προωθήσουν τις περαιτέρω εφαρμογές και να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην παροχή των υπηρεσιών τους. Τελικά ο πληθυσμός των χωρών στόχων θα ωφεληθεί επίσης από το πρόγραμμα, δεδομένου ότι θα έχουν καλύτερες υπηρεσίες ύδατος και οι υδάτινοι πόροι τους θα συντηρηθούν καλύτερα.

Το έργο AQUAKNIGHT είναι δομημένο στους ακόλουθους στόχους:

Στόχος1: Έναρξη προγράμματος και εφαρμογή των προπαρασκευαστικών ενεργειών

• Η αρχή του προγράμματος θα γίνει  μέσω της εναρκτήριας συνάντησης κατά τη διάρκεια της οποίας θα συναθροιστούν όλοι οι συνεργάτες
• Με βάση την αξιολόγηση του πλαισίου σε κάθε χώρα και σε κάθε πειραματική περιοχή, θα προσαρμόζεται και ενσωματώνεται περαιτέρω το σχέδιο εργασίας  του προγράμματος για το  πρώτο έτος
• Καθορισμός της προσέγγιση του προγράμματος και προπαρασκευαστικές ενέργειες που απαιτούνται σε κάθε πειραματική περιοχή πριν από την εφαρμογή των πιλοτικών ενεργειών του έργου  (Στόχος 2)
• Εφαρμογή των προπαρασκευαστικών ενεργειών σε κάθε πειραματική περιοχή.

Στόχος 2 : Πειραματικά Προγράμματα

• Εξέταση της εφαρμογής των μεθοδολογιών ελέγχου απώλειας νερού στους επιλεγμένους οργανισμούς κοινής ωφέλειας ύδατος από τη Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ιταλία, την Ιορδανία και την Τυνησία και προσαρμογή της προσέγγισης στο Μεσογειακό πλαίσιο χωρών συνεργατών
• Βελτίωση της ικανότητας του προσωπικού των συμμετεχουσών επιχειρήσεων κοινής ωφελείας ύδατος στα ακόλουθα:

1. να υπολογίζουν τα συστατικά του μη-προσοδοφόρου νερού σύμφωνα με τη διεθνώς καλύτερη πρακτική (πρότυπα της Διεθνούς Ένωσης Νερού)
2. να μετρούν ακριβώς τις καταναλώσεις μέσω της χρήσης των αυτόματων συστημάτων ανάγνωσης μετρητών (AMR)
3. να ελέγχουν τη διαρροή μέσω της εφαρμογής των ενεργών τεχνικών ελέγχου διαρροής.

• Παραγωγή ενός εγχειριδίου «βέλτιστων πρακτικών»  για τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας ύδατος για τη μείωση του μη-προσοδοφόρου νερού (προφανείς και πραγματικές απώλειες) συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των μεθοδολογιών και των τεχνολογιών που εφαρμόζονται, των πλεονεκτημάτων  και  των μειονεκτημάτων, συμπερασμάτων, συστάσεων κλπ.
• Στην επαγγελματική κατάρτιση του προσωπικού στους οργανισμούς κοινής ωφέλειας ύδατος που συμμετέχουν στις τεχνολογίες ελέγχου διαρροής και δοσολογίας νερού, δραστηριότητες τομέων, κλπ.
• Συμβολή στη μείωση των απωλειών ύδατος στις πέντε πειραματικές  περιοχές.

Στόχος 3: Δημιουργία Υποδομής

• Μετάδοση  της  τεχνογνωσίας  της διαχείρισης απώλειας ύδατος  από τις χώρες της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης  στις υπόλοιπες Μεσογειακές χώρες συνεργατών
• Προώθηση των συνήθων πρακτικών για τη διαχείριση απώλειας ύδατος  και συγκριτική  αξιολόγηση για τις χώρες στη λεκάνη της Μεσογείου
• Προώθηση της  ικανότητας  των διαχειριστών υδάτινων δικτύων της Μεσογείου  να βελτιώσουν τη λειτουργική και την οικονομική απόδοση.

Στόχος 4: Διάχυση Προγράμματος

• Ενίσχυση της γνώσης και διευκόλυνση της πρόσβασης σε πληροφορίες βέλτιστων πρακτικών και ενίσχυση της απόδοσης στη διαχείριση απώλειας ύδατος
• Όφελος προς ευρείες ομάδες συμμετεχόντων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο από την τεχνογνωσία του προγράμματος
• Προώθηση των εφαρμογή προηγμένων προσεγγίσεων στη διαχείριση απώλειας νερού
• Τοποθέτηση βάσεων για τη μελλοντική μετάδοση και αναπαραγωγή της μεθοδολογίας του  προγράμματος και των εργαλείων σε άλλες χώρες της λεκάνης της Μεσογείου.

Στόχος 5: Διαχείριση του Προγράμματος

• Εξασφάλιση ότι οι δραστηριότητες του έργου θα εφαρμοστούν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις του συμβολαίου και το σχέδιο εργασίας του έργου
• Επίτευξη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων του έργου και διασφάλιση των στόχων του έργου.